Tè-di-paure(-di-tres-bratèio)
Lythrum tribracteatum
Lythraceae Malvidae
Nom en français : Lythrum à trois bractées.
Descripcioun :Aquéu tè-di-paure se rescontro dins lis ermas, li pelouso e champ bagna l'ivèr e la primo e peréu dins li mueio e proche d'estang. Èi pas di mai coumun aleva dins noste relarg de plano de coustiero. Suporto l'aigo-sau. Se destrìo de la meno procho Lythrum hyssopifolia, qu'a peréu de petalo, pèr 6 (-1/+1), bonodi sis apendice dóu calice que soun quàsi tant court que li sepalo (fotò). Li de Lythrum hyssopifolia soun, pèr lou mens, dous cop pu long .
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Erbo
Taio : 5 à 40 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Lythrum
Famiho : Lythraceae
Famiho classico : Malvidae
Ordre : Myrtales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 4 à 6 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 600 m
Aparado : Noun
Jun à setèmbre
Liò : Ermas
- Pelouso umido
- Mueio
- Estang
Estànci : Termoumediterran à Subremediterran
Couroulougi : Cousmoupoulito
Ref. sc. : Lythrum tribracteatum Salzm. ex Spreng., 1827
Artemiso
Artemisia vulgaris
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Aussent-fòu, Absinto-de-sant-Jan.
Nom en français : Armoise commune.
Descripcioun :L'artemiso es uno grando planto que pòu faire mai d'un mètre d'aut. Si fueio soun proun dentado, meme aquéli d'en aut, au contro de li de Artemisia verlotiorum que ié sèmblo proun. Peréu l'artemiso sènt pas tant bon que sa cousino de Chino : artemiso-de-chino.
Usanço :"Se sabiés li vertu de l'artemiso,N'en garniriés l'orlo de ta camiso" (TdF). D'efèt èi bono contro li fèbre, li verme, lis espaime, en tisano e subretout pèr faire veni li règlo : "L'artemiso servié que quand lei fremo avien mau de vèntre. Acò fahié sourti li règlo. Pèr lou vèntre èro bouon l'artemiso." (G. Didon in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). Li jóuini brout se manjon en ensalado o pèr douna de goust à la carno. Pamens, coume pèr l'absinto, fau pas n'en prendre de trop.
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 200 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Artemisia
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 4 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1600 m
Aparado : Noun
Liò : Ribiero
- Champ
- Escoumbre e proche dis oustau
- Camin
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Artemisia vulgaris L., 1753